Polska wieś XXI. Europejski kongres innowacyjnych rozwiązań dla obszarów wiejskich i rolnictwa. Uczestniczyliśmy w każdej ważnej dyskusji
W dniach 19–20 kwietnia br. w Warszawie odbywał się Europejski Kongres Innowacyjnych Rozwiązań dla Obszarów Wiejskich i Rolnictwa. Uczestniczyli w nim wszyscy ministrowie rolnictwa od początku przemian demokratycznych zapoczątkowanych w 1991 r. i to oni utworzyli Radę Programową Kongresu. W Radzie Naukowej zasiedli rektorzy rolniczych uczelni wyższych, w tym oczywiście JM dr hab. inż. Sylwester Tabor, prof. URK – rektor Uniwersytetu Rolniczego, który przewodniczył naszej delegacji.
Dwudniowe obrady odbywały się w trzech salach równolegle, zaś panele z sali plenarnej transmitowane były w internecie. Obecni na Kongresie politycy wielokrotnie odnosili się do wyzwań, jakie przed rolnictwem europejskim, ale i globalnym, stawia wojna na Ukrainie i związany z tym eksport ukraińskich płodów rolnych.
Tematem przewodnim były wielopłaszczyznowe innowacje wprowadzane na obszarach wiejskich. Panele, w których uczestniczyli zarówno politycy i naukowcy, jak i przedsiębiorcy ogniskowały się wokół przemian i wyzwań, jakie przed rolnictwem stawiają nowe technologie. Nasz Uniwersytet reprezentowany był przez sześć osób, które czynnie uczestniczyły w panelach oraz dyskusjach kuluarowych.
W pierwszym dniu – 19 kwietnia w panelu „Polityka społeczno-kulturalna wsi” wzięły udział dr hab. Wioletta Knapik, prof. URK (Wydział Rolniczo-Ekonomiczny) i dr Gabriela Zięć (Wydział Technologii Żywności). Prof. Knapik przedstawiła zarysy projektu naukowo-badawczego „Włączenie zanikającego dziedzictwa kulturowego do innowacyjnej strategii rozwoju obszarów wiejskich”, finansowanego z programu Ministra Edukacji i Nauki „Nauka dla Społeczeństwa”. W dalszej części panelu zaproponowano działania w zakresie rozszerzenia strategii rozwoju województwa małopolskiego (turystyka kulturowa), uwzględniającej elementy dziedzictwa kulturowego, a w szczególności dziedzictwa kulinarnego. Kontynuując dyskusję, dr Gabriela Zięć poruszyła kwestie dziedzictwa kulinarnego jako jednego z elementów tożsamości regionalnej i narodowej. Podkreślała, że wiele surowców, potraw i produktów zapomnianych, zanikających powinno być odtworzonych i zachowanych. Ponadto zwrócono uwagę, że w celu edukacji młodego pokolenia należałoby dostosować jego podejście do tradycji i historii, uwzględniającego preferencje i oczekiwania młodych ludzi. Poruszono też problem digitalizacji kultury.
Od lewej: dr hab. Wioletta Knapik, prof. URK, dr Karol Krajewski, dr Gabriela Zięć, po zakończonym panelu
Równolegle na sali plenarnej odbywał się panel „Rolnictwo precyzyjne”, w którym uczestniczył dr Szymon Sikorski – pełnomocnik, asystent Rektora URK. Na prośbę moderatora Artura Ławniczaka (wiceministra rolnictwa w latach 2007–2010) dokonał on podsumowania przemian technicznych i naukowych implementowanych do sektora rolniczego, zapoczątkowanych w roku 1991, gdy Polska była importerem żywności. Wskazał też postęp uczyniony przez polskich uczonych, który potwierdzają nie tylko wyniki komercjalizacji i eksportu, ale także coraz liczniejsza obecność w światowych rankingach. Zachęcając do współpracy biznesu z nauką, podkreślił, że Uniwersytet Rolniczy świętuje w tym roku swój jubileusz.
Uczestnicy panelu „Rolnictwo precyzyjne” po zakończeniu obrad
Drugi dzień obrad rozpoczął się od panelu „Unijne i krajowe systemy jakości jako narzędzie zwiększenia wartości dodanej z produkcji rolnej dla rolnika i konsumenta, a także jako narzędzie promocji”. Panelistami w nim były m.in.: dr hab. inż. Anna Ptaszek, prof. URK – dyrektor Centrum Innowacji oraz Badań Prozdrowotnej i Bezpiecznej Żywności (WTŻ) oraz dr hab. Kinga Topolska, prof. URK – pełnomocnik rektora ds. jakości kształcenia (WTŻ). Rozpoczynając dyskusję, przedstawiła zakres działań zmierzających do podnoszenia jakości kształcenia na uczelniach, gdyż dzięki standaryzacji usług edukacyjnych możliwy jest wzrost wymiany międzynawowej i jeszcze szersza wzajemna uznawalność dyplomów i posiadanych kompetencji. Z kolei prof. Anna Ptaszek skoncentrowała się na omówieniu krytycznych elementów certyfikacji jakości produkowanej i dystrybuowanej żywności. Podkreśliła znaczenie budowanego na naszej Uczelni centrum, które będzie najnowocześniejszym ośrodkiem atestacji żywności w Polsce.
Uczestnicy panelu „Unijne i krajowe systemy jakości jako narzędzie zwiększenia wartości dodanej z produkcji rolnej dla rolnika i konsumenta, a także jako narzędzie
promocji”; druga od lewej dr hab. inż. Anna Ptaszek, prof. URK, pierwsza od prawej dr hab. Kinga Topolska, prof. URK
W tym samym dniu odbył się także kolejny panel: „Problemy i wyzwania współczesnego rolnictwa w obrębie właściwego gospodarowania glebą i wodą”, w którym uczestniczyła dr hab. inż. Ewelina Zając, prof. URK (Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji). Podczas tej dyskusji panelowej poruszono temat stanu gleb użytkowanych rolniczo w Polsce, wskazano na najpilniejsze potrzeby w celu poprawy ich jakości. W nawiązaniu do tzw. rolnictwa węglowego podkreślono znaczenie glebowej materii organicznej oraz szczególne zdolności do magazynowania węgla przez użytki zielone i tereny mokradłowe, zwłaszcza torfowiska. Dyskutowano także znaczenie i sposoby realizacji małej retencji w obszarach rolniczych dla zwiększenia zasobów wodnych w skali małych zlewni.
Dyskusja z trakcie panelu „Problemy i wyzwania współczesnego rolnictwa w obrębie właściwego gospodarowania glebą i wodą”;
widoczna w centrum kardu i na ekranie dr hab. inż. Ewelina Zając, prof. URK
Na zakończenie obrad organizatorzy, czyli Grupa MTP, zaplanowali „Panel Rektorów”, w którym uczestniczył JM dr hab. inż. Sylwester Tabor, prof. URK. Dyskusja ogniskowała się wokół wieloletnich wyzwań, w tym także dostosowania oferty edukacyjnej do oczekiwań młodzieży. Rektor zaznaczył, że konieczna w tym obszarze jest ścisła współpraca uczelni ze środowiskiem biznesowym, gdyż to właśnie stamtąd uczelnie otrzymują informacje zwrotną, jakich kompetencji oczekuje rynek pracy i gospodarka. Podkreślił również konieczność budowania dobrego – prawdziwego wizerunku polskiego rolnika. Zachęcając zebranych i widzów panelu do współpracy z uczelniami, podał kilka przykładów rezultatów takiej kooperacji.
„Panel Rektorów”; drugi od prawej i widoczny na ekranie JM Rektor
dr hab. inż. Sylwester Tabor, prof. URK.
Organizatorzy udostępnili linki do fotorelacji: https://kongrespolskawies.pl/pl/multimedia/ oraz wideorelacji z Kongresu: https://www.youtube.com/watch?v=yTxvKgYnATM.